Martwa Wisła to dawne główne ramię ujściowe Wisły. Stało się „martwe”, po powstaniu Przekopu Wisły w Świbnie i odcięciu od głównego ujścia śluzami w Przegalinie i Pleniewie. Ta ostatnia została rozebrana po wojnie. Martwa Wisła stanowi ważny szlak wodny i umożliwia dotarcie do Gdańska od strony Wisły, z ominięciem wód morskich Zatoki Gdańskiej.
Wisła Śmiała powstała zimą 1840 r., wskutek przerwania pasa wydm nadmorskich przez spiętrzone lodem wody. Aż do wykopania Przekopu Wisły w 1895 r. miejsce to było głównym ujściem Wisły do morza. Nazywane jest także Przełomem Wisły Śmiałej lub Rozlewiskiem Wisły Śmiałej.
Ruch statków. Na całej trasie należy uważać na ruch statków – także morskich, holowników, pchaczy z barkami i innych jednostek. Ze względu na styk wodnych dróg śródlądowych z morskimi, oznakowanie nawigacyjne na większości szlaku jest kompatybilne z oznakowaniem morskim.
Mosty. Szlak Martwej Wisły rozpoczynamy od śluzy Przegalina. Stały most przy śluzie od 2012 roku jest już zwodzony. Na trasie jest także most zwodzony w Sobieszewie oraz – za Stogami – stałe mosty: wantowy, kolejowy i Siennicki.
Cumowanie. Na szlaku są liczne przystanie i porty. W 2012 oddano do użytku przystań Błotnik, nieopodal Przegaliny. Kilometr od śluzy możemy cumować w Wiślince, w przystaniach w okolicach Sobieszewa, w portach w Górkach Zachodnich, na Stogach i Rudnikach. W przystaniach funkcjonują warsztaty szkutnicze, silnikowe, żaglomistrzowskie. Są slipy i dźwigi do wodowania jachtów.
Jak pływać?
Klasyfikacja rzeki Martwa Wisła (klasa Vb) dotyczy śródlądowej drogi wodnej, obejmującej odcinek o długości 11,5 km od rzeki Wisły w miejscowości Przegalina do Górek Zachodnich (Wisła Śmiała). Od Górek Zachodnich do ujścia rzeki (Gdańsk-Westerplatte) odcinek ten stanowi morskie wody wewnętrzne. Długość całej Martwej Wisły wynosi 27 km. Połączona jest z Zatoką Gdańską dwoma ramionami: Wisłą Śmiałą oraz kanałem portowym w dzielnicy Gdańska Nowy Port. Martwa Wisła jest oznakowana i ma wytyczony tor wodny. Mielizny, poza torem wodnym, zdarzają się na odcinku od śluzy Przegalina do mostu w Sobieszewie. Za Górkami Wschodnimi odcinek rzeki jest przebudowany i poszerzony na długości ok około 333 m do 51 m. Dawniej była tu śluza Pleniewo. Przy niesprzyjającym wietrze halsowanie może być utrudnione. Dalej jest znów szeroko, aż do mostu wantowego.
